Početak godine potopio berzanske indekse u BiH

Posmatrajući te podatke, očigledno je da su indeksi Sarajevske berze (SASE) u januaru doživjeli nešto veći pad u odnosu na indekse Banjalučke berze. Tako je na SASE indeks investicionih fondova BIFX u januaru zabilježio pad od -3,80 odsto, dok je glavni indeks te berze SASX-10, koji prati kretanje cijena prvih 10 kompanija na tržištu SASX-10 u minusu -2,31 odsto. Negativan je bio i indeks SASX-30, u čiji sastav ulazi 30 kompanija sa primarnog slobodnog tržišta, i to za 2,77 procenata.

Kada je u pitanju Banjalučka berza, sva četiri indeksa su zabilježila pad, pa je tako najveći pad indeksa ERS10 - koji obuhvata preduzeća iz sistema "Elektroprivrede RS", iznosio -2,69 odsto. Berzanski indeks Republike Srpske (BIRS) zabilježio je pad od 1,54 odsto, dok je u negativnoj teritoriji bio i Indeks investicionih fondova Reublike Srpske (FIRS) i to za 1,56 procenata. U minusu je u januaru bio i Indeks obveznica RS (ORS) i to za 0,45 procenata.

Milan Božić, direktor Banjalučke berze, rekao je da je opšti berzanski indeks RS, pri relativno malom prometu, izgubio oko jedan odsto vrijednosti u januaru. Dodao je da na kretanje indeksa najviše utiče vrijednost akcija preduzeća iz sistema "Elektroprivrede RS" koje učestvuju sa oko 40 odsto u njegovoj strukturi.

"Da bi tržište akcija bilo atraktivnije za investitore, neophodno je definisati održive tržišne modele poslovanja iz kojih bi investitori mogli uočiti pozitivne trendove i predvidjeti finansijske rezultate", kazao je Božić. Naglašava da bi unapređenje korporativnog upravljanja, posebno u preduzećima sa značajnim učešćem državnog vlasništva, trebalo da bude prioritet, s obzirom na to da je isključivo finansiranje iz kredita dugoročno neodrživo.

"Kada se pred investitore izađe s održivim konceptom korporativnog upravljanja, može se očekivati veći interes investitora, a samim tim i rast tržišta akcija", naveo je Božić. Prema njegovim riječima, u posljedjih nekoliko godina bolji pokazatelj kretanja na berzi je obveznički indeks (ORS), koji je samo tokom prošle godine porastao za 19 odsto, a od početka računanja, u maju 2011. godine, je tačno udvostručio vrijednosti.

Almir Mirica, izvršni direktor Sarajevske berze, rekao je da je, budući da indeksi odslikavaju kretanje cijena vrijednosnih papira koje ulaze u njegov sastav, svaka promjena vrijednosti indeksa uslovljena kretanjem cijena tih dionica.

"Pad vrijednosti indeksa SASX-10, na primjer, koja je u januaru iznosila 2,31 odsto, uzrokovana je prije svega padom vrijednosti dvije kompanije s najvećim uticajem (ponderom) na kretanje indeksa - 'BH Telecom' i JP 'Elektroprivreda BiH'", rekao je Mirica i dodao da obje kompanije imaju ponder od 20 odsto u okviru indeksa SASX-10. Naglasio je da objašnjenje razloga pada ili porasta vrijednosti određenih dionica nije u domenu Sarajevske berze, ili uopšteno berzi. Ipak, kazao je da je bitno samo napomenuti da su padovi cijena kod konkretno ovih dionica bili praćeni relativno malim prometima.