DOBOJ: Rijeke Spreča i Bosna nisu odvodni kanali

"Kroz naš dosadašnji istraživački rad na donjim tokovima Bosne i Spreče evidentirali smo 2.000 staništa koja se u Evropi obavezno štite, više od 180 vrsta ptica, 40 vrsta riba od kojih su neke karakteristične za čiste vode, povratak istrebljenog dabra, mnoga staništa vidre, skoro 200 vrsta biljaka i mnoge druge vrste i osjetljive ekosisteme na koje ova akcidentna zagađenja mogu pogubno uticati", navodi se u saoštenju ovog društva.

Iz ovog udruženja napominju da od samog ekološkog akcidenta, 27. aprila, zajedno sa ribolovcima na terenu prate stanje ekosistema Spreče i Bosne i posljedice zagađenja ovih rijeka, te poručuju da javnost, preduzeća i nadležne institucije treba da prestanu posmatrati ove vodotoke kao odvodne kanale.

"Rijeke nisu isključivo masa vode za navodnjavanje, odvod otpada i izlov ribe, već i složeni ekosistemi koji nam zbog svog normalnog funcionisanja, koje ne shvatamo, upravo i obezbjeđuju sve što iz njih koristimo, a to je u Posavini nažalost samo šljunak i riba, i s vremena na vrijeme pejzaž pogodan za roštiljanje", navodi se u saopštenju.

U Društvu za zaštitu i očuvanje biodiverziteta iz Banjaluke izražavaju nezadovoljstvo i zbog neodgovornog odnosa svih sekotra društva prema ovim "otpisanim" rijekama koje su zbog upornog negativnog predstavljanja u javnosti od strane institucija, preduzeća, ali nažalost i dobrog dijela građana, unaprijed nepravdeno i neosnovano obilježene kao "zagađene i beživotne" rijeke.

U okviru riječnih ekosistema Spreče i Bosne na prostoru od Doboja do Šamca na pojedinim dionicama vodotoka i u njihovoj blizini evidentirana su vrijedna i rijetka staništa kao što su riječni sprudovi, strme riječne obale, starače i rukavci, poplavne livade i poplavne šume, močvarno-barski kompleksi i druga staništa koja se svuda u civilizovanom svijetu izdvajaju i štite, jer nestaju i u kojima egzistiraju ugrožene, rijetke ili nacionalno i međunarodno zaštićene vrste.

"U dosadašnjem površnom i slabo medijski zastupljenom informisanju javnosti o stvarnom stepenu i vrsti zagađenja ovih vodotoka od momenta izlivanja otpadnih materija iz taložnika u Lukavcu iznose se šturi podaci o samo dva parametra zagađenja, a to su Pe-Ha vrijednost i boja vode, što samo po sebi ne govori mnogo o stvarnom uticaju ovog zagađenja na vode, riblje vrste, lovnu divljač, poljoprivredno zemljište i ugrožene vrste i ekosisteme", navodi se u saopštenju.

U udruženju su zabrinuti za opstanak riječnih ekosistema, te najavljuju aktivnosti oko procjene uticaja ovog akcidenta, predlaganja mjera sanacije, nadoknade štete i mjera restauracije, što zavisi od stručnih procjena stepena i vrste zagađenja voda izvršenih od referentnih institucija i akreditovanih laboratorija, o kojima se treba upoznati da bi javnost imala jasnu sliku ove ekološke katastrofe.

Na odlagalištu taloga "Bijelo more" preduzeća "Šišedžam soda Lukavac" 27. aprila pukao je nasip, izazvaši zagađenje okolnog zemljišta i rijeke Spreče.